نگاهی کامل به امواج الکترومغناطیسی و ماهیت و کارکرد آن‌ها
پرتوهای ایکس
پرتوهای ایکس در واقع امواج نوری بسیار پرانرژی هستند. ما احتمالا نام آن‌ها را در تجهیزات پزشکی شنیده باشیم. ولی باید توجه کنیم که پرتوهای ایکس به‌طور طبیعی در فضا هم وجود دارند. با این حال جای نگرانی وجود ندارد، زیرا پرتوهای ایکس نمی‌توانند از بخش‌های بیرونی فضا به سطح زمین نفوذ کنند.
پرتوهای گاما
این پرتوها دارای بیشترین میزان انرژی و کمترین میزان طول موج در کل طیف الکترومغناطیسی هستند. انفجارهای هسته‌ای و اتم‌های رادیواکتیو باعث تولید پرتوهای گاما می‌شوند. پرتوهای گاما می‌توانند سلول‌های زنده را بکشند و متخصصان فعال در پزشکی نیز گاهی اوقات از آن‌ها برای از میان بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کنند. در اعماق فضا، شلیک‌های پی‌درپی پرتوهای گاما به‌طور دائم رخ می‌دهد. اما هنوز هم به‌طور دقیق در مورد سرچشمه‌ی آن‌ها چیزی نمی‌دانیم و این موضوع به‌صورت یک راز باقی مانده است.
تمامی تابش‌های الکترومغناطیسی مضر نیستند. وجود تفاوت‌هایی در بخش‌های مختلف طیف مغناطیسی، باعث ایجاد تفاوت در اثرات این تابش‌ها روی محیط میشود.
تابش را به دو دسته‌ی کلی تقسیم‌بندی می‌کنند: یونیزه‌کننده و غیر یونیزه‌کننده. در مورد طیف الکترومغناطیسی هم این تقسیم در جایی میان فروسرخ و فرابنفش روی می‌دهد. اگر بخواهیم اندکی فراتر رویم، باید بگوییم تابش‌های یونیزه‌کننده دارای سه نوع اساسی هستند: ذرات آلفا، ذرات بتا و پرتوهای گاما. احتمالا با این تابش‌ها در شیمی دوران دبیرستان آشنا شده باشید. به هر سو ما در ادامه‌ی مقاله به جز‌ئیات بیشتری در این مورد اشاره خواهیم کرد.
تابش‌های غیر یونیزه‌کننده
تابش‌های غیر یونیزه‌کننده تابش‌های کم‌انرژی هستند و دارای انرژی کافی برای یونیزه ساختن اتم‌ها یا مولکول‌ها نیستند و محدوده‌ی آن‌ها در بخش پایینی طیف الکترومغناطیسی واقع شده است. منابع تابش‌های الکترومغناطیسی از نوع غیر یونیزه‌کننده، عبارتند از خطوط انتقال نیرو، امواج مایکروویو، موج‌های رادیویی، تابش فروسرخ. البته باید در نظر داشته باشیم که قرار گرفتن بیش از حد در معرض امواج غیر یونیزه‌کننده هم می‌تواند منجر به پیدایش برخی مشکلات در زمینه‌ی سلامت شود. در ادامه می‌خواهیم به برخی از مثال‌ها در مورد تابش‌های غیر یونیزه‌کننده و موضوعات مرتبط با ایمنی و سلامت بدن در برخورد با آن‌ها اشاره کنیم.
تابش‌های با فرکانس بسیار پایین از تابش‌هایی هستند که توسط منابعی همانند خطوط الکتریکی انتقال نیرو یا سیم‌کشی‌های برق منتشر می‌شوند. نگرانی‌هایی در مورد قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی ایجادشده از این میدان‌های وجود دارد و این موضوع گاهی گمراه‌کننده میشود. پرواضح است که تابش‌های با فرکانس بسیار پایین هرروزه ما را احاطه کرده‌اند. اما مضر بودن یا نبودن این قرارگیری، به قدرت آن تابش‌ها از منشأ بستگی دارد. پژوهش‌هایی که در زمینه‌ی تابش‌های با فرکانس بسیار پایین انجام میشود، معمولا بر مقوله‌ی سرطان و ناباروری تمرکز دارند. هیچ ارتباط قطعی یا تعیین‌کننده‌ای بین تابش‌های با فرکانس بسیار پایین و بیماری‌ها مشاهده نشده است؛ اما برخی از بررسی‌ها به وجود شماری از ارتباطات مقدماتی پی برده‌اند.
فرکانس رادیویی و تابش مایکروویو نیز به‌طور معمول از رادیوها و تلویزیون‌ها و اجاق‌های مایکروویو و همین‌طور تلفن‌های همراه ناشی می‌شوند. هر دو دسته‌ی تابش‌های رادیویی و تابش‌های مایکروویو می‌توانند با کار دستگاه‌های تنظیم ضربان قلب، ابزارهای شنیداری و شنوایی‌سنجی تداخل داشته باشند و افراد در این زمینه باید آگاهی‌های لازم را کسب کنند. در سال‌های اخیر، نگرانی‌هایی در مورد امواج تلفن‌های همراه منتشر میشود. با وجود اینکه هیچ ارتباط اثبات‌شده‌ای میان استفاده از تلفن همراه و مشکلات حوزه‌ی سلامت مشاهده نشده است؛ اما باز هم پتانسیلی برای آن وجود دارد و هر حرفی که زده میشود، مربوط به قرارگیری بیش از حد در برابر تابش‌ها خواهد بود؛ نه صرفا خود تابش.
مقادیر بالا از تابش‌های رادیویی می‌تواند باعث گرم شدن بافت‌های بدن و در نتیجه منجر به آسیب پوستی یا چشمی شود. برخی از کارشناسان توصیه می‌کنند که اگر به‌طور طولانی و مداوم از تلفن همراه برای مکالمه استفاده می‌کنید، بهتر است از دستگاه‌های جانبی همانند هدفون بدون سیم استفاده کنید.
امواج
شما هم دیدگاه خود را بنویسید